IACM-Berichten van 29 juli 2008

Wetenschap — Sativex verbetert in een klinisch onderzoek de objectieve neurofysiologische baken van pijnintensiteit

Wetenschappers van de Universiteit van Rome (Italië) onderzochten in een groep van 17 patiënten met multiple sclerose die of het cannabisextract Sativex of een placebo kregen, wijzigingen in de zogenaamde spierrekkingsreflexen. De spierrekkingsreflex of nociceptieve terugtrekkingsreflex is een reflex die bedoeld is om het lichaam te beschermen tegen stimuli die schade kunnen toebrengen. Het klassieke voorbeeld is, wanneer je iets aanraakt dat heet is en je het lichaamsdeel dat met een heet voorwerp in aanraking komt, terugtrekt. De spierrekkingsreflex is een veelgebruikte techniek om de pijndrempel te bepalen en de neurotransmittersystemen te onderzoeken die betrokken zijn bij pijncontrole. Het bestaat uit een vroege reactie (RII reflex) en een late reactie (RIII reflex). Er werd verondersteld dat de RIII drempelreflex overeenkomt met de pijndrempel en dat de sterkte van de reflex in verband staat met het peil van pijnperceptie.

Nadat patiënten het cannabisextract gebruikt hadden verhoogde de RIII reflexdrempel en het RIII reflexbereik nam af. De auteurs concludeerden dat “de door cannabinoïden geïnduceerde wijzigingen in de RIII reflexdrempel en reflexbereik bij patiënten met MS objectief neurofysiologisch bewijs levert dat cannabinoïden het nociceptieve systeem bij patiënten met MS moduleren.”

(Bron: Conte A, Bettolo CM, Onesti E, Frasca V, Iacovelli E, Gilio F, Giacomelli E, Gabriele M, Aragona M, Tomassini V, Pantano P, Pozzilli C, Inghilleri M. Cannabinoid-induced effects on the nociceptive system: A neurophysiological study in patients with secondary progressive multiple sclerosis. Eur J Pain, 2008 Jul 4. [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])

Wetenschap — Nabilone werkzaam in de behandeling van opwinding bij de ziekte van Alzheimer in een gevallenrapport

Een arts van de psychiatrische kliniek van de universiteit van Brits Columbia, Canada, maakte melding van een belangrijke verbetering in de opwinding van een 72 jarige man met de ziekte van Alzheimer door toediening van een lichte dosis nabilone. De patiënt ontwikkelde drie jaar na de diagnose gedragskenmerken als verdwalen, opwinding en agressie. Hij werd naar een verzorgingstehuis overgebracht en er werden talloze medicamenten uitgeprobeerd om zijn gedrag onder controle te houden, onder meer gabapentin, trazodone en quetiapine. Deze medicatie had weinig of geen invloed op zijn symptomen maar de patiënt ervoer ernstige bijwerkingen. Hij werd gehospitaliseerd. Zijn zware agressie tegenover het verzorgend personeel vereiste regelmatig de toediening van het kalmeermiddel lorazepam, met wisselend resultaat. Nadat trazodone vervangen was door citalopram werd enige verbetering in de agitatie vastgesteld maar de zware rusteloosheid bleef aanhouden.

Het synthetisch THC derivaat nabilone werd eerst in een dosis van 0,5 mg ’s avonds toegediend met een onmiddellijke vermindering van de ernst van de opwinding en rusteloosheid tijdens de avondverzorging. De dosis nabilone werd verhoogd tot 0,5 mg tweemaal per dag om de verzorging te vergemakkelijken. Zijn rusteloosheid bleef verbeteren zonder dat bijwerkingen optraden. Na zes weken van belangrijke verbeteringen in alle aspecten van de gedragsymptomen werd de patiënt uit het verzorgingstehuis ontslagen. Drie maanden later waren de gedragsymptomen van de patiënt nog steeds goed onder controle. De auteur van dit gevallenrapport merkte op dat “er momenteel weinig of geen mogelijkheden zijn voor patiënten met een aanhoudende dementiegebonden agressie en opwinding die een onmiddellijke verlichting vereist met medicatie die goed verdragen wordt en veilig is bij langdurig gebruik.”

(Bron: Passmore MJ. The cannabinoid receptor agonist nabilone for the treatment of dementia-related agitation. Int J Geriatr Psychiatry 2008;23(1):116-7.)

Oostenrijk — Decriminalisering van cannabis voor persoonlijk gebruik, ongeacht de hoeveelheid

Een recent vonnis van de rechtbank benadrukt de impact van de nieuwe drugswetgeving. Hoewel hij meer dan tien kilogram cannabisbladeren geoogst had, werd een Oostenrijkse man niet gestraft. De openbare aanklager heeft de zaak onlangs afgesloten met het opleggen van een probatieperiode van twee jaar aan de beklaagde. Overeenkomstig de nieuwe wetgeving moet de aanklager afzien van vervolging als de verdachte de drug enkel voor persoonlijk gebruik in bezit heeft. Als de verdachte evenwel opnieuw in het bezit wordt gevonden van cannabis binnen de probatieperiode kan hij alsnog vervolgd worden omdat cannabisgebruik illegaal blijft onder de nieuwe wetgeving.

Voor 1 januari 2008 was de opschorting van vervolging in een zaak enkel mogelijk als de verdachte in het bezit zou zijn van een “kleine hoeveelheid” van de drug. Voor cannabis was dat, net als in Duitsland, een paar gram. In de herziene wet is niet de hoeveelheid van belang maar het persoonlijk gebruik. In deze zaak waar de verdachte “per toeval” een hennepveld ontdekt had, is er geen bewijs van intentie om het materiaal te verkopen. De belangrijkste reden voor de wetswijziging was volgens verantwoordelijken van het ministerie van justitie een Europese richtlijn in het kader van de strijd tegen drugs. De maatregelen tegen dealers werden verstrengd. In elk geval werd dit amendement beschouwd als een versterking van het onderscheid tussen dealen van drugs en persoonlijk gebruik.

Meer op:

http://www.nachrichten.at/regional/705256?PHPSESSID=7bcf2b7f4067d1e6acf5009be45df31a

(Bron: www.nachrichten.at van 2 juli 2008)

Kort nieuws

Wetenschap — Cannabisextract

Volgens onderzoek aan de universiteit van Milaan, Italië, werkte een cannabisextract (Sativex) beter tegen neuropatische pijn bij dieren dan dronabinol (THC) alleen. De bijkomende werking gebeurde niet via de cannabinoïdereceptoren maar via de vanilloid receptoren. Vermits cannabidiol (CBD) het enige bestanddeel was dat in grote mate in het extract aanwezig was om zich aan deze receptor te binden, veronderstellen de onderzoekers dat CBD voor de bijkomende pijnstillende werking verantwoordelijk is. (Bron: Comelli F, et al. Phytother Res. 2008 Jul 10. [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])

Zwitserland — Hennepvoorstel

Op 30 november 2008 zullen de Zwitsers in een referendum beslissen over een wetsvoorstel over "een rationeel hennepbeleid met een efficiënte bescherming van de jeugd". De verwerving, het bezit en de consumptie van de psychoactieve bestanddelen van de hennepplant zouden dan niet bestraft worden. De christen-democratische volkspartij (CVP) beveelt zijn kiezers aan het voorstel te verwerpen, de sociaal-democraten (SP) en de liberaal-democraten adviseren om voor het voorstel te kiezen. (Bron: 20min.ch van 28 juni 2008).

VS — Drugsbeleid

Volgens een verhandeling van de voormalige budgetbeheerder van het Bureau voor nationaal drugscontrolebeleid van het Witte Huis (ONDCP), zijn de stellingen van het ONDCP dat de VS "vooruitgang boekt" in de zogenaamde 'oorlog tegen drugs' niet gebaseerd op bewijsmateriaal. De ONDCP "stelt dat Amerika een keerpunt bereikt heeft in de oorlog tegen drugs. In werkelijkheid hebben we weinig redenen om aan te nemen dat een belangrijke verandering heeft plaatsgevonden," schrijft John Carnevale. "Hoewel het Congress het ONDCP heeft opgericht om een beleid uit te stippelen dat gebaseerd is op gericht onderzoek en resultaten uit de praktijk, en het beleid te evalueren en aan te passen door praktische maatregelen, … faalt het ONDCP in al deze taken," zo vervolgt hij. (Bron: NORML van 17 juli 2008)

Italië — Rastafari

Het Italiaanse hof van cassatie oordeelde op 10 juli dat voor de leden van de Rastafari-religie, waarin cannabis als een sacrament wordt beschouwd, dit in overweging moet worden genomen als het over het bezit gaat. Er dient ook duidelijkheid te komen over welke hoeveelheid aanzien wordt als handel. De rechtszaak ging over een reggaemuzikant die tot 16 maanden gevangenis veroordeeld was door een lagere rechtbank in Perigia nadat hij in het bezit gevonden was van voldoende cannabis om 70 sigaretten te rollen. Het hof van cassatie verbrak het vonnis, stellende dat de hoeveelheid kon aanzien worden als voor eigen gebruik, rekening houdend met de grote hoeveelheden die door Rastafari gerookt worden. Een beroepshof in Florence kreeg opdracht de zaak te herzien. (Bron: Reuters van 10 juli 2008)

Argentinië — Persoonlijk gebruik

Onlangs heeft een beroepshof (Cámara Federal) de veroordeling verworpen die een man opliep voor een lagere rechtbank. De man kweekte cannabis op zijn balkon voor eigen gebruik. De veroordeling werd ongrondwettelijk verklaard. (Bron: www.asteriscos.tv van 10 juni 2008)

Wetenschap — Leukemie

Onderzoekers van de universiteit van Londen, Groot-Brittannië, ontdekten een synergetische werking tussen dronabinol (THC) en cytotoxische stoffen die gebruikt worden in de behandeling van leukemie. Dronabinol maakte de leukemiecellen gevoelig voor deze cytotoxische medicijnen. Zij concludeerden dat "een gecombineerde behandeling met THC en gebruikelijke cytotoxische middelen de celdood in vitro kan versterken." (Bron: Liu WM, et al. Leuk Lymphoma. 2008 Jun 30:1-10. [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])

Wetenschap — Pijn

Deense onderzoekers vergeleken de pijnstillende werking van lage dosis van een synthetische cannabinoïde (WIN55,212-2) bij kanker en neuropatische pijn bij dieren. Na een behandeling van 18 dagen verminderde de aan pijn gerelateerde gedragingen in het kankerpijnmodel maar niet in het neuropatische pijnmodel. (Bron: Hald A, et al. Pharmacol Biochem Behav. 2008 Jun 20. [Elektronische versie van gedrukte publicatie])

Wetenschap — Nieuw profarmacon van THC

Onderzoekers aan de universiteit van Mississippi, VS, bestudeerden de mogelijkheden om een warmtegevoelige nieuwe prodrug van THC, THC-hemiglutaraat (THC-HG), te stabiliseren. Dit THC bestanddeel werd geproduceerd in een smeltprocédé voor systematische toediening van THC via de slijmvliezen in de mond. (Bron: Thumma S, et al. Eur J Pharm Biopharm. 2008 Jun 18. [Elektronische versie van gedrukte publicatie])

Wetenschap — Gewelddadige televisieprogramma’s

Volgens onderzoek door de universiteit van New York was er een verband tussen het kijken naar gewelddadige TV-programma's door de rijpere jeugd, en een latere afhankelijkheid van nicotine en van illegale drugs. (Bron: Brook DW, et al. Am J Addict 2008;17(4):271-7.)