IACM-Berichten van 20 maart 2005

Wetenschap — Cannabinoïden hinderen de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer bij dieren

In de Journal of Neuroscience werden de resultaten gepubliceerd van een onderzoek dat uitgevoerd werd door wetenschappers aan de Complutense Universiteit van Madrid en het Cajal Instituut. Daarin wordt aangetoond dat cannabinoïden het pathologische proces bij de ziekte van Alzheimer kunnen reduceren. De onderzoekers hopen dat cannabinoïden gebruikt kunnen worden om nieuwe behandelingen te ontwikkelen tegen de ziekte.

Zij vergeleken hersenweefsel van patiënten die aan de ziekte van Alzheimer overleden waren met dat van gezonde mensen die op dezelfde leeftijd overleden. De onderzoekers ontdekten een dramatische verzwakking van de cannabinoïdereceptoren in het zieke hersenweefsel en de activering van microglia. Microglia activeren de reactie van het natuurlijk afweersysteem en werden gevonden in de onmiddellijke omgeving van de verkalkingen die worden geassocieerd met de ziekte van Alzheimer. Microglia veroorzaken ontstekingen als ze geactiveerd worden. Zenuwcellen met cannabinoïde-1 receptoren (CB1), waarvan grote hoeveelheden gemeten werden in de onderzochte hersenen, waren sterk verminderd in de omgeving van geactiveerde microglia.

In een tweede stap werden ratten geinjecteerd met amyloid-beta peptide. Dit eiwit speelt een belangrijke rol in de ziekte van Alzheimer omdat aangenomen wordt dat een verhoging van het amyloid-beta-peil de ophoping van die eiwitten veroorzaakt en zo verkalking vormt. Dieren die eveneens verschillende cannabinoïden toegediend kregen, scoorden beter in de mentale opdrachten. Analyses toonden aan dat cannabinoïden de activering van microglia verhinderd had en dus ook de ontstekingen verminderd had. Deze werking werd ook gestuurd door cannabinoïden die zich enkel aan CB2 receptoren binden.

De onderzoekers concludeerden: "Onze resultaten wijzen uit dat cannabinoïde receptoren een belangrijke rol spelen bij de pathologie van de ziekte van Alzheimer en dat cannabinoïden het neurodegeneratieve proces dat bij deze ziekte optreedt, kunnen verhinderen."

Britse onderzoekers, die hun bevindingen in het tijdschrift Sub-Cellular Biochemistry publiceerden, ondekten dat de fosforylisering van amyloid-beta de neurotoxiciteit van die eiwitten vergroot. Zij toonden aan dat cannabinoïden deze schadelijke effecten van gefosforyliseerde amyloid-beta op zenuwcellen verhinderen.

(Bronnen: Ramirez BG, et al. Prevention of Alzheimer's disease pathology by cannabinoids: neuroprotection mediated by blockade of microglial activation. J Neurosci 2005;25(8):1904-13; Milton NG. Phosphorylated amyloid-beta: the toxic intermediate in alzheimer's disease neurodegeneration. Subcell Biochem 2005;38:381-402; BBC News van 22 februari 2005)

Groot Brittannië/VS — GW Pharmaceuticals versnelt plannen voor de introductie van Sativex in de VS

Het Britse bedrijf GW Pharmaceuticals meldde op 28 februari dat de plannen voor de introductie van hun op cannabis gebaseerde medicijnen in de Verenigde Staten in versneld tempo zullen uitgevoerd worden. GW liet weten dat een samenwerking werd besproken met de in de VS gevestigde Apjohn Group, een 10 leden tellende groep van voormalige specialisten uit belangrijke Amerikaanse farmaceutische bedrijven, die een grote ervaring hebben op het vlak van klinische ontwikkelingen, reglementering en voorlichtingsbeleid.

Voor Sativex kreeg GW van Canada Health vergunning voor de behandeling van neuropatische pijn bij multiple sclerose in december 2004. De goedkeuring voor Groot-Brittannië voor de behandeling van spasticiteit bij multiple sclerose werd herhaaldelijk verdaagd. Sativex is een verstuiver waarmee gelijke hoeveelheden THC en CBD onder de tong toegediend worden.

(Bron: Reuters van 28 februari 2005)

Kort nieuws

Canada — Verlaagde taksen voor medicinale cannabis

Minister Ralph Goodale van financiën heeft in zijn begroting een taksvermindering op de aankoop van medicinale cannabis opgenomen. Marihuana voor medicinale toepassingen die bij Volksgezondheid of bij een erkende kweker aangekocht wordt komt in aanmerking voor een taksvermindering als de medische uitgaven de grens van 3 procent van het netto inkomen of 1.844 Can$ overschrijden. (Bron: Toronto Star van 24 februari 2005)

Oostenrijk — Nieuw onderzoekscentrum

Een nieuw onderzoekscentrum voor medicijnen uit plantenextracten wordt in Innsbruck opgericht. De belangrijkste doelstelling van Bionorica Research GmbH is onderzoek naar plantenextracten, de toediening ervan via de ademhalingswegen en het onderzoek naar cannabisproducten voor medicinaal gebruik. Een dochteronderneming van Bionorica in Duitsland, Delta 9 Pharma, produceert reeds dronabinol (THC) voor medicinale toepassingen. (Bron: Der Standard van 28 februari 2005)

VS — New Mexico

De senaat van New Mexico heeft drie afzonderlijke wetsvoorstellen goedgekeurd die medicinaal gebruik van cannabis toelaten, maar het is niet zeker of het Huis van Afgevaardigden dit zal steunen. Een van de voorstellen houdt in dat cannabis gekweekt zou worden in vergunde beveiligde centra van waaruit het product verdeeld wordt aan patiënten die een vergunning voor bezit en gebruik gekregen hebben. In een ander voorstel wordt gesteld dat de medicinale marihuana geproduceerd moet worden in een farmaceutisch bedrijf. Het derde voorstel dat door de senaat werd aangenomen betreft het toestaan van uitwendige marihuanatoediening, zoals in zalf of creme. (Bron: Associated Press van 2 maart 2005)

Australië — Australian Capital Territory

Een wijziging in de drugwetgeving werd op 6 maart van kracht in het Australisch Hoofdstedelijk Territorium (ACT), een van de Australische staten. Het aantal cannabisplanten dat mag gekweekt worden zonder strafrechtelijke vervolging, werd teruggebracht van vijf naar twee planten. De strafwet laat het bezit toe van maximaal 25 gram gedroogde cannabis voor persoonlijk gebruik. (Bron: Overheid van ACT op 1 maart 2005, http://www.cmd.act.gov.au)