IACM-Berichten van 24 juli 2001

Wetenschap — Discussie over de medicinale waarde van cannabinoïden in The British Medical Journal.

Twee overichtsartikels met belangrijke gegevens over cannabinoïden bij pijn en misselijkheid die kan optreden door chemotherapie, gepubliceerd in The British Medical Journal van 7 juli, kregen veel aandacht in de media.

In het verslag komen Dr. Fiona A. Campbell en haar collega's tot de konklusie dat cannabinoïden niet meer effect hebben dan codeïne in het onderdrukken van pijn (.). "Dr. Martin R. Tramèr et al. vermeldt in zijn artikel: "in bepaalde gevallen kunnen de cannabinoïden die onderzocht werden in deze studies, dienstig zijn om de gemoedsgesteldheid te verbeteren en zo de misselijkheid die optreedt bij chemotherapie te onderdrukken. Mogelijke ernstige nevenwerkingen (.) kunnen de veralgemening van het gebruik begrenzen. In een kommentaar van Dr. Elsa Kalso, verbonden aan de universiteit van Helsinki, uit zij haar twijfel over de noodzaak van op cannabinoïden gebaseerde medicamenten.

Dr. Roger Pertwee van de universiteit van Aberdeen, zei in een interview: "De gegevens die gepubliceerd werden in The British Medical Journal zijn dezelfde als deze die we in 1997 over cannabis gepubliceerd hebben in een rapport van de British Medical Association. Dit rapport bevatte de aanbeveling dat het voorschrijven van cannabinoïde-medicatie zou moeten toegelaten zijn voor patiënten met ongeneeslijke pijn.

In een brief aan de uitgever merkte Dr. Franjo Grotenhermen van het Keulse Nova Instituut op dat bij de aangehaalde gegevens "veel interessante informatie ontbreekt, voornamelijk de verschillen in effeciëntie bij verschillende condities (...) De hamvraag is niet of cannabinoïden in vergelijking met codeïne werkzame pijnbestrijders zijn, maar bij welke pijnsituaties cannabinoïden werkzaam zijn."

Dr. Philip Robson van GW Pharmaceuticals verklaarde: "GW is het eens met de auteurs van de publikatie dat pijnen na heelkundige ingreep niet het gebied waar cannabinoïden een superieure therapeutische werking hebben ten opzichte van bestaande behandelingsmethoden. (...) Anderzijds wordt in het artikel erkend dat cannabis bruikbaar kan zijn bij andere pijnbehandelingen, voornamelijk bij neurologische pijnen en bij spasmen, en het is ook binnen dat bereik dat GW haar huidig onderzoek verricht.

(Bronnen: Campbell FA, et al. BMJ 2001;323:13; Tramèr MR, et al. BMJ 2001;323:16; Kalso E. BMJ 2001;323:2-3; www.gwpharm.com; Grotenhermen F. Lezersbrief van 19 juli 2001)

Wetenschap — Nieuws over de bijeenkomst van de ICRS (II) van juli 2001

Hieronder vindt u enkele resultaten die voorgesteld werden op de jaarlijkse bijeenkomst van de Internationale Vereniging voor Onderzoek van Cannabinoïden (ICRS) van 28 tot 30 juni laatstleden in Spanje. (zie ook de vorige IACM-Berichten)

(1) THC en andere cannabinoïden voorkomen geprogrammeerde celdoding (apoptosis) veroorzaakt door ceramide in de zenuwcellen (astrozyten). Dit effect werd door CB1-receptoren bewerkstelligd. (Uittreksel van Teresa Gómez del Pulgar, et al.)

(2) Pilootstudies met cannabisextracten in Groot-Brittannië bij twee vrouwelijke patiënten met chronische rugpijn en heupjicht, en bij twee vrouwelijke ms-patiënten tonen de variabele toepassingen aan van een behandeling met cannabis. Bij één van de rugpatiënten was er een opmerkelijke vermindering van pijn terwijl bij de andere een verbetering werd vastgesteld in de nachtrust. De twee ms-patiënten vertoonden merkbare positieve effecten, ook wat betreft de bijwerkingen. (twee uittreksels van William Notcutt, et al.)

(3) De cannabinoïde-receptor antagonist SR141716 had een anti-depressief effect bij een diermodel van depressie. Muizen werden daarvoor met kleefband opgehangen aan het puntje van de staart en hun gedrag werd bestudeerd. (Uittreksel van Richard E. Musty, et al.)

(4) Endocannabinoïden zijn belangrijk voor een normale voedselopname bij pasgeboren muizen, en dit kan worden verstoord door de antagonist SR141716. De afremming van de voedselopname en de groei van de antagonisten is meestal het gevolg van een specifieke CB1-receptor-blokkering. (Uittreksen van Ester Fride, et al.)

(5) De pijnstillende eigenschappen van THC (20 mg) en morfine (30 mg) werden getest, apart en in combinatie bij gezonde proefpersonen. THC verminderde de pijn niet in grote mate. Sommige pijnstillende effecten werden enkel waargenomen in combinatie met morfine. (Uittreksel van Rudolf Brenneisen, et al.)

(6) De activering van periferale CB2-receptoren veroorzaakt een pijnverlichting en warmteprikkels. CB2-receptor antagonisten zijn veelbelovend voor de behandeling van pijn zonder CB1 effecten te veroorzaken. (Uittreksel van T. Philip Malan, et al.)

VERBETERING: In de vorige IACM-Berichten werd een onderzoek van Hagenbach et al. voorgesteld. Foutief werd gezegd dat THC de overactiviteit van de blaassluitspier vermindert. Uiteraard vermindert THC de overactiviteit van de blaasspier (detrusor).

(Bron: Programma en uittreksels van het 2001 ICRS Symposium over cannabinoïden)

Kort nieuws

Canada

Apothekers in Alberta zeggen bereid te zijn om cannabis te verkopen voor medische redenen als er een leverancier kan gevonden worden. "Onze benadering zou dezelfde zijn als voor elk ander geneesmiddel," zegt Greg Eberhart van de Alberta Apothekersvereniging. De vereniging moedigt haar apothekers aan kennis op te doen over juiste doses, bijwerkingen en mogelijke wisselwerkingen. (Bron: Calgary Herals van 19 juli 2001)

VS — Colorado/Kaiser Permanente

Advokaten van Kaiser Permanente in Colorado hebben aan hun artsen voorlopig groen licht gegeven om medisch gebruik van cannabis te adviseren voor gekwalificeerde patiënten. De artsen zochten onlangs juridisch advies van de advokaten van de organisatie nadat zij zich zorgen begonnen te maken over mogelijke vervolging. De staatswetten bepalen dat dokters officiële dokumenten moeten ondertekenen waarin zij verklaren dat hun patiënten voordeel hebben bij het gebruik van marihuana. Kaiser Permanente is de grootste Amerikaanse organisatie voor gezondheidszorg, met 8,1 miljoen leden in verschillende staten. (Bronnen: Denver Rocky Mountain News van 7 juli 2001, http//www.kaiserpermanente.org/)

Groot Brittannië — opiniepeiling over cannabis

Een peiling die op 8 juli gepubliceerd werd toonde een groeiend aantal Britten die voorstander zijn van de legalisering van cannabis. Volgens een peiling van de krant The Independent on Sunday wilden 37 % van de Britten de drug legaliseren en 51 % wilde dat niet. In 1996 waren 66 % tegen de legalisering en slechts 26 % voor. De peiling komt twee dagen nadat Peter Lilley, uit rechts-conservatieve hoek, ooit nog minister in de regeringen van eerste ministers Margaret Thatcher en John Major, zich uitsprak voor legalisering van cannabis. (Bron: Reuters van 7 juli 2001).