IACM-Berichten van 27 december 2007

Wetenschap — Cannabis verbetert neuropatische pijn in klinisch onderzoek

Volgens een klinisch onderzoek met 125 patiënten, uitgevoerd in verschillende centra onder de leiding van professor Turo Nurmikko van het Walton Centrum voor Neurologie en Neurochirurgie te Liverpool, vermindert het cannabisextract Sativex in belangrijke mate neuropatische pijn. In deze vijf weken durende placebogecontroleerde studie kregen 63 patiënten Sativex en 62 kregen een placebo. De patiënten bleven hun gebruikelijke pijnstillers doornemen. Zesennegentig procent van de patiënten kregen opiaten als pijnstiller.

De gemiddelde pijnvermindering op een 0-10 schaal was veel groter bij patiënten die Sativex kregen dan bij placebo (gemiddelde vermindering -1.48 punten tegenover 0.52 punten). Belangrijke verbeteringen werden vastgesteld in andere parameters, inbegrepen nachtrust, onbekwaamheid door pijn en de algemene indruk van de patiënt op de verandering. Bijwerkingen waren doorgaans mild of matig. Van alle deelnemers stopte 18 procent van de Sativexgroep en 3 procent van de placebogroep tijdens de studie. Een open verlenging van het onderzoek toont aan dat de oorspronkelijke pijnvermindering behouden bleef zonder dosisverhoging gedurende 52 weken.

(Bronnen: Nurmikko TJ, Serpell MG, Hoggart B, Toomey PJ, Morlion BJ, Haines D. Sativex successfully treats neuropathic pain characterised by allodynia: A randomised, double-blind, placebo-controlled clinical trial. Pain 2007 Nov 6; [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie]; Persbericht van GW Pharmaceuticals van 12 november 2007)

Wetenschap — Cannabidiol kan bruikbaar zijn in de vermindering van de agressiviteit van borstkankercellen

In een muismodel van uitgezaaide borstkanker verminderde de natuurlijke niet-psychotrope cannabinoïde cannabidiol (CBD) de agressiviteit van de borstkankercellen. CBD remde een eiwit af dat Id-1 genoemd wordt. Id eiwitten spelen een belangrijke rol in de tumorcelbiologie. De onderzoekers van het California Pacific Medical Center Research Institute besloten dat "CBD de eerste non-toxische exogene stof is die een belangrijke vermindering teweegbrengt van de Id-1-expressie in uitgezaaide borstkankercellen, wat leidt tot een vermindering van de agressiviteit van tumoren."

De auteurs benadrukken dat zij patiënten niet aanbevelen om cannabis te roken. Zij voegden eraan toe dat het zeer onwaarschijnlijk is dat werkzame concentraties aan CBD door het roken van cannabis bereikt kunnen worden. Het hoofd van het onderzoeksteam Dr. Sean McAllister zei: "Momenteel hebben we een beperkt aantal mogelijkheden om agressieve vormen van kanker te behandelen. Deze behandelingen, zoals chemotherapie, kunnen werkzaam zijn maar ze kunnen ook uiterst giftig en moeilijk zijn voor de patiënten. Deze stof voedt de hoop dat met een niet-toxische behandeling, hetzelfde resultaat kan bekomen worden zonder de pijnlijke nevenwerkingen."

(Bronnen: BBC News van 19 november 2007; McAllister SD, Christian RT, Horowitz MP, Garcia A, Desprez PY. Cannabidiol as a novel inhibitor of Id-1 gene expression in aggressive breast cancer cells. Mol Cancer Ther 2007;6(11):2921-7.)

Kort nieuws

VS — Cannabisproductie

Volgens een rapport van het departement justitie heeft het programma voor de vernietiging van cannabisplanten (Campaign Against Marijuana Planting) de cannabiskwekers naar de binnenteelt gedreven. Het rapport stelt dat het neveneffect dat aan de overschakeling naar de binnenteelt verbonden is, "zich zal uiten in de productie van sterkere marihuana het hele jaar door, wat een exponentiële verhoging van de opbrengst oplevert." Het rapport stelt ook dat het vernietigingsprogramma de beschikbaarheid van cannabis niet verminderd heeft. Er wordt opgemerkt dat de Amerikaanse cannabismarkt 'verzadigd' is. (Bron: National Drug Threat Assessment 2008)

Wetenschap — Migraine

Italiaanse wetenschappers toonden aan dat het endocannabinoïdensysteem verzwakt is bij patiënten met migraine en hoofdpijn, veroorzaakt door overmatig gebruik van geneesmiddelen. In vergelijking met 20 gezonde proefpersonen zijn de concentraties van de endocannabinoïden 2-AG en anandamide in de bloedspiegel lager bij de 20 patiënten met migraine en bij 20 patiënten met hoofdpijn door overmatig medicijnengebruik. Ook het serotoninepeil was sterk afgenomen bij de twee patiëntengroepen. (Bron: Rossi C, et al. Eur J Clin Pharmacol 2007 Nov 15; [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])

Wetenschap — Misselijkheid

In een dierenmodel van geanticipeerde misselijkheid bij ratten, waren cannabidiol (CBD) en een degradatieremmer voor endocannabinoïden (URB597) effectief in het verminderen van de misselijkheid die door chemotherapiepatiënten ervaren wordt, en niet afdoende behandeld kan worden met de huidige beschikbare middelen tegen misselijkheid. Deze vorm van misselijkheid wordt veroorzaakt door stimuli die verband houden met een eerder misselijk gevoel (bijv. door hospitaalgeuren) voorafgaand aan de eigenlijke chemotherapie. (Bron: Rock EM, et al. Psychopharmacology (Berl) 2007 Nov 9; [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])

Wetenschap — Levercirrose

In een dierenstudie met ratten met levercirrose, verminderden in belangrijke mate de symptomen van cirrose evenals ontstekingen en verbeterde de bloeddruk in de slagaders, door activering van de CB2 receptor met een selectieve CB2 receptor agonist gedurende negen dagen. (Bron: Munoz-Luque J, et al. J Pharmacol Exp Ther 2007 Nov 20; [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])

Wetenschap — Cannabidiol

Dierenonderzoek met muizen heeft uitgewezen dat hoge doses CBD bepaalde farmacologische werkingen van lage doses THC versterken, zoals hyperactiviteit en hypothermie of onderkoeling. (Bron: Hayakawa K, et al. Brain Res 2007 Oct 12; [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])

Wetenschap — Menstruatiecyclus

Wetenschappers uit North Carolina onderzochten de invloed van meerdere factoren op de folliculaire fase van de menstruatiecyclus. De folliculaire fase is de fase voorafgaand aan de ovulatie (eerste helft van de menstruatiecyclus). Occasionele cannabisgebruikers (tot drie keer in de laatste drie maanden) hadden een langere folliculaire fase dan niet-gebruikers (3,5 dag). De folliculaire fase bij geregelde gebruikers (meer dan drie keer) was bijna 2 dagen langer dan bij niet-gebruikers. (Bron: Jukic AM, et al. J Womens Health (Larchmt) 2007;16(9):1340-1347.)