IACM-Berichten van 31 oktober 2008

Duitsland — Deskundigen erkennen unaniem de medische waarde van dronabinol en cannabis

Op een publieke hoorzitting van de Gezondheidscommissie van het Duitse parlement op 15 oktober 2008, waren alle deelnemende deskundigen het eens over de bewezen medische waarde van dronabinol (THC) en cannabis voor een aantal ziekten. Alle medische en juridische experts verklaarden ook dat de huidige situatie onbevredigend was voor patiënten. Enkel de vertegenwoordiger van de ziekteverzekeringsindustrie drong erop aan dat de medische voordelen van een dronabinoltherapie nog moesten aangetoond worden en dat bijgevolg de ziekteverzekering niet moest gedwongen worden om dergelijke behandeling te bekostigen.

De publieke hoorzitting kwam er op gelijktijdig verzoek van de parlementaire fracties van de Groene Partij en van de Linkerzijde die beide om een reglementering vroegen die de ziekteverzekering zou verplichten de kosten te dekken van een behandeling met THC en te stoppen met het criminaliseren van mensen die cannabis voor medische redenen nodig hebben maar een behandeling met dronabinol niet kunnen betalen. De verzoeken werden door de Duitse vereniging van Pijntherapeuten en de Duitse vereniging voor Verslavingsgeneeskunde toegejuicht maar andere instellingen (Duitse MS-vereniging, Duitse Artsenvereniging) verzetten zich tegen het toelaten van zelfmedicatie, onder dokterstoezicht, met ongekeurde cannabismedicijnen. Toch steunden zij het therapeutisch gebruik van farmaceutische cannabisproducten. Vertegenwoordigers van de ACM (Associatie voor Cannabis als Medicijn) merkten op dat het huidige systeem een klassengeneeskunde hanteert waarin de welgestelden zich van dronabinol kunnen voorzien in apotheken terwijl de meeste patiënten gedwongen worden om zich op de illegale markt te bevoorraden als ze van de medische voordelen van cannabis willen genieten. De huidige criminalisering van patiënten die aan zelfmedicatie doen is niet te rechtvaardigen zolang geen echte alternatieven beschikbaar zijn.

Uitgebreide informatie op de website van de Duitse Bundestag:

http://www.bundestag.de/aktuell/archiv/2008/22381411_kw42_gesundheit/index.html

Wetenschap — Volgens fundamenteel onderzoek kunnen cannabinoïden de bloed-hersenbarrière bij HIV-infectie herstellen

Volgens onderzoek door wetenschappers van het Beth Israel Deaconess Medical Center, de Harvard Medical School en de Northeastern University van Boston, VS, kunnen cannabinoïden die de cannabinoïdereceptoren activeren, de transmigratie van bepaalde immuuncellen (monocyten) doorheen de bloed-hersenbarrière (BBB) verhinderen. Zij verminderen ook de doorlaatbaarheid van endotheelcellen (HBMEC). De auteurs merkten op dat voor het eerst werd aangetoond "dat cannabinoïde agonisten de integriteit van HBMEC kunnen herstellen na schade door het HIV-1 Gp120. Dit onderzoek kan, op basis van cannabinoïde farmacotherapie, leiden tot betere strategieën in de behandelingsmodaliteiten gericht op de BBB na HIV-1 infectie van de hersenen."

Het is bekend dat de HIV-1 infectie een belangrijk effect heeft op het immuunsysteem evenals op het zenuwstelsel. De afbraak van de bloed-hersenbarrière is dikwijls waargenomen bij patiënten met dementie ten gevolge van HIV. Celstoffen en viruseiwitten die afgescheiden worden door HIV-1 besmette cellen, zoals de HIV-1 Gp120, spelen een belangrijke rol in de verzwakking van de bloed-hersenbarrière en bij de ontwikkeling van dementie die met HIV geassocieerd wordt. Microvasculaire endotheliale cellen zijn een belangrijk onderdeel van de bloed-hersenbarrière. De onderzoekers gebruikten microvasculaire endotheelcellen en bepaalde zenuwcellen (menselijke astrocyten) als modelsysteem voor de menselijke bloed-hersenbarrière.

(Bron: Lu TS, Avraham HK, Seng S, Tachado SD, Koziel H, Makriyannis A, Avraham S. Cannabinoids Inhibit HIV-1 Gp120-Mediated Insults in Brain Microvascular Endothelial Cells. J Immunol 2008;181(9):6406-16.)

Kort nieuws

VS — Antidrug campagne

Niettegenstaande een investering van een miljard dollar (ca 780 miljoen euro) in een enorme antidrug campagne blijkt volgens een controversiële nieuwe studie dat de campagne gefaald heeft om een positief effect te hebben op het druggebruik van jongeren. Een door de overheid besteld onderzoek, gepubliceerd op 15 oktober, concludeerde dat de Nationale Jongeren Anti Drug Campagne die eind jaren '90 gelanceerd werd om jongeren te motiveren om van drugs af te blijven "klaarblijkelijk geen voordelig effect gehad heeft op jongeren." In feite komt het er volgens de onderzoekers op neer dat antidrug advertenties ongewild de boodschap inhielden dat andere jongeren drugs gebruikten. "Degenen die begonnen te geloven dat hun vrienden marihuana gebruikten, begonnen met een grotere waarschijnlijkheid zelf ook te consumeren," verklaarden de auteurs. (Bron: ABC News van 15 oktober 2008)

Groot Brittannië — Classificatie van cannabis

De Britse minister van binnenlandse zaken Jacqui Smith heeft bevestigd dat herhaalde overtredingen van cannabisgebruik zwaarder bestraft zullen worden vanaf 26 januari 2009. Zij zei dat degenen die voor het eerst betrapt worden met cannabis, een cannabiswaarschuwing krijgen maar bij een tweede overtreding kans lopen op een boete van 80 Britse ponden en arrestatie bij de derde keer. (Bron: Ministerie van binnenlandse zaken van 13 oktober 2008, http://drugs.homeoffice.gov.uk)

Wetenschap — Darmkanker

Fundamenteel onderzoek toont aan dat 17-beta-estradiol de vorming van CB1 receptoren induceert in menselijke darmkankercellen. De inductie van CB1 receptoren werd bewerkstelligd door de oestrogeenreceptor. De auteurs merkten op dat "de CB1 receptor kan beschouwd worden als een oestrogeengevoelig gen" in darmkankercellen. "De opwaardering van de CB1 aanwezigheid door 17-beta-estradiol is een voortgezette werking van oestrogenen om darmkankeruitzaaiing te controleren." (Bron: Notarnicola M, et al. Scand J Gastroenterol 2008;43(1):66-72.)

Wetenschap — Neuroprotectie

De endocannabinoïde 2-arachidonoylglycerol veroorzaakte zijn neuroprotectieve werking op de zenuwcellen in de hersenen door de receptoren te activeren die ook geactiveerd worden door abnormale cannabidiol op microhersencellen. Abnormale CBD is een synthetische cannabinoïde die zich niet bindt aan CB1 en CB2 receptoren maar aan andere receptoren. (Bron: Kreutz S, et al. Glia. 2008 Oct 3. [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])

Wetenschap — Zwangerschap

Een gebrek aan CB1 receptoren wijzigt het progesteron- en het oestrogeenpeil en veroorzaakt vroegtijdige geboorte bij muizen. Bovendien resulteerde de inactivering van de CB1 receptor in afwijkende corticosteronactiviteiten die aan de geboorte voorafgaan, wat erop wijst dat CB1 receptoren de weeën beïnvloeden door een wisselwerking met het hormonale systeem dat de corticosteronactiviteit regelt. (Bron: Wang H, et al. PLoS ONE 2008;3(10):e3320.)

Wetenschap — Beroerte

In dierenonderzoek met ratten waarbij een beroerte werd geïnduceerd door het afblokken van een ader in de hersenen, werd de neuroprotectieve werking onderzocht van de endocannabinoïden anandamide (AEA) en palmitoylethanolamide (PEA). Na injectie met PEA werd een vermindering van de ernst van het infarct met 35 procent waargenomen. Na injectie met AEA was dat ongeveer 26 procent. De auteurs merkten op dat "beide endocannabinoïden over een potentieel beschikken voor de behandeling van een acute beroerte." (Bron: Schomacher M, et al. Brain Res. 2008 Sep 18. [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])