IACM-Berichten van 17 september 2007

Wetenschap — Cannabidiol kan efficiënt zijn in de preventie van de gekkekoeienziekte (bovine spongiforme enzephalopathy - BSE)

Fundamenteel onderzoek door wetenschappers van het Nationaal Centrum voor Wetenschappelijk Onderzoek in Valbonne, Frankrijk, wees uit dat cannabidiol (CBD) de ontwikkeling van prionziekten kan tegengaan. De meest bekende prionziekte is BSE, wat we meestal de gekkekoeienziekte noemen. Aangenomen wordt dat BSE kan overgedragen worden op mensen. Bij mensen is de aandoening bekend onder de benaming ziekte van Creutzfeldt-Jakob.

De infecterende stof bij prionziekte is een specifieke vorm van een slecht ontwikkeld eiwit dat prion genoemd wordt. Slecht ontwikkelde prion eiwitten dragen de ziekte over van het ene individu naar het andere en veroorzaken een degeneratie van de hersenen. De Franse onderzoekers deelden mee dat het niet-psychoactieve cannabisbestanddeel CBD de accumulatie van prion eiwitten tegenhoudt zowel in met prion besmette cellen van muizen als van schapen. Andere cannabinoïden waren of te zwak of helemaal zonder werking. Na besmetting van muizen met scrapie, een prionziekte, begrensde CBD de accumulatie van het prion eiwit in de hersenen en verhoogde in belangrijke mate de levensduur van besmette muizen. CBD verhinderde de zenuwbeschadigende werking van prion eiwitten in een concentratiegebonden manier. De onderzoekers besloten daaruit dat CBD veelbelovend kan zijn in de behandeling van prionziekten.

(Bron: Dirikoc S, Priola SA, Marella M, Zsuerger N, Chabry J. Nonpsychoactive cannabidiol prevents prion accumulation and protects neurons against prion toxicity. J Neurosci 2007;27(36):9537-44.)

Kort nieuws

VS — Rhode Island

Volgens het staatsdepartement volksgezondheid waren in augustus 302 patiënten en 316 verzorgers opgenomen in het medisch cannabisprogramma. Het gezondheidsdepartement verwierp 10 aanvragen van verzorgers wegens vroegere veroordelingen in drugszaken. Een verzorger en een patiënt verloren hun vergunning nadat zij gearresteerd waren voor het bezit van meer planten dan toegestaan. De deelnemende patiënten mogen tot 12 cannabisplanten en 70 gram cannabis in hun bezit hebben. Een volwassene zonder voorafgaande veroordeling inzake drugs, kan als "verzorger" optreden voor maximum 5 patiënten. (Bron: The Providence Journal van 9 september 2007)

Duitsland — Cannabisextract

De eerste patiënt die in augustus van het Federaal Instituut voor Geneesmiddelen en Medische Producten een vergunning kreeg voor het medisch gebruik van cannabis, ontving op 13 september een gestandaardiseerd cannabisextract. Het extract werd geproduceerd door de firma THC-Pharm met cannabis van het Nederlandse bedrijf Bedrocan en werd gratis afgeleverd. De apotheek van multiple sclerose patiënte Claudia H. maakte een bereiding van sesamolie met het extract. Hoeveel het cannabisextract moet gaan kosten is nog niet bekend. (Bron: Persoonlijke mededeling van de patiënte)

VS — Oregon

Een federale rechter verwierp een poging van de federale regering om patiëntenlijsten te bekomen van het medisch cannabisprogramma van de staat Oregon. In mei brachten de federale overheden een aantal dagvaardingen uit om meer informatie te bekomen als onderdeel van een onderzoek naar sommige kwekers in Oregon en Washington. Dit veroorzaakte grote bezorgdheid bij veel patiënten over de bescherming van hun persoonlijke gegevens. De staat Oregon en een medische cannabiskliniek hadden stappen ondernomen tegen de dagvaardingen. De rechter zei dat de staat zijn eigen wetgeving op de privacy zou overtreden als zij op de vordering zouden ingaan. (Bron: Associated Press van 4 september 2007)

Zwitserland — Veroordeling

De kantonale rechtbank van Schaffhausen heeft een producente van cannabisextracten veroordeeld tot een geldboete. Sinds vele jaren en met volle medeweten van de overheid produceert Jeanette Meister een cannabisextract voor een honderdtal patiënten. Het extract werd in de vorm van druppels toegediend. In de voorbije jaren werd medisch gebruik van cannabisproducten doorgaans getolereerd door de Zwitserse overheid. (Bron: Bericht van de Zwitserse televisie, persoonlijke mededeling van Jeanette Meister)

Wetenschap — Darmbewegingen

Onderzoekers aan de universiteit van Munchen, Duitsland, toonden aan dat cannabinoïden de bewegingen van de darmen afremmen in een geïsoleerde dunne darm van ratten. Zij besloten uit hun experimenten dat de CB1 receptor betrokken is in de regeling van de bewegingen van de dunne darm. "De CB1 receptoren zijn dan ook een beloftevol doelwit voor de behandeling van darmbewegingsstoornissen." (Bron: Yuece B, et al. Neurogastroenterol Motil 2007;19(9):744-53.)

Wetenschap — Darmkanker

Experimenteel onderzoek toonde aan dat een verhoogd endocannabinoïdenpeil de ontwikkeling reduceert van het voorstadium van kanker in de darmen bij muizen. Dit effect werd ook bereikt met een synthetische cannabinoïde (HU-210). (Bron: Izzo AA et al. J Mol Med. 2007 Sep 6; [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])

Wetenschap — Osteoporose

In celexperimenten onderdrukte de synthetische cannabinoïde ajulemisch zuur de ontwikkeling van osteoclasten, een bepaalde vorm van beendercellen die het beendermateriaal reduceren en de beenderresorptie vergroten. Ajulemisch zuur induceert ook apoptose (geprogrammeerde celdood) in volgroeide osteoclasten. De onderzoekers besloten daaruit dat ajulemisch zuur "bruikbaar kan zijn als therapie voor ziekten als RA [reumatische artritis] en osteoporose waarbij de beenderresorptie een hoofdrol speelt." (Bron: George KL, et al. J Cell Physiol. 2007 Sep 4; [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])

Wetenschap — Depressie

In een diermodel van depressie resulteerde de activering van CB1 receptoren in bepaalde hersenregio (dorsale hippocampus) in een antidepressiva-achtige reactie. De Canadese onderzoekers benadrukten "het potentieel belang van de veranderingen in het endocannabinoïdensysteem van de hippocampus na stress of na behandeling met antidepressiva, dit met betrekking tot de handelswijze en/of de behandeling van de depressie." (Bron: McLaughlin RJ, et al. Behav Pharmacol. 2007 Sep;18(5-6):431-8.)

Wetenschap — Schizofrenie en waarneming

Australische onderzoekers bestudeerden het verband tussen het neuropsychologisch vermogen en cannabisgebruik bij schizofrenie in 60 personen met schizofrenie waarvan 44 gebruikers of ex-gebruikers van cannabis, en 17 gezonde personen. De gezonde personen presteerden beter dan de schizofreniegroep in alle waarnemingsdomeinen. Binnen de schizofreniegroep vertoonde een groter aantal deelnemers met actueel of vroeger cannabismisbruik/afhankelijkheid, bij een onderdeel van de psychomotorische snelheid, een hoger prestatievermogen dan personen zonder misbruik/afhankelijkheid. De frequentie van het cannabisgebruik werd ook positief in verband gebracht met een beter neuropsychologisch prestatievermogen. De onderzoekers concludeerden dat "cannabisgebruik geassocieerd wordt met een versterkt waarnemingsvermogen bij schizofrenie." (Bron: Coulston CM et al. Schizophr Res. 2007 Sep 6; [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])